Kennis en
inspiratie

Taal en meertaligheid is een breed gedragen onderzoeksveld met een veelvoud aan culturele en maatschappelijke implicaties. We hebben een aantal betogen, opiniestukken en (wetenschappelijke) artikelen die specifiek voor de Limburgse taal relevant zijn voor je op een rijtje gezet.

Voortgezet onderwijs

Opiniestuk: ’Het Papiaments treft geen blaam’

Elsmarie Beukenboom (2021)

Dit opiniestuk reageert op een eerder artikel van Juana Kibbelaar, waarin Kibbelaar beweerde dat het Papiaments de oorzaak was van taalachterstand onder Bonairiaanse kinderen.

Artikel Samenvatting

Eerlijke kansen

Elsmarie Beukenboom (2022)

Deze brief richt zich op de voorgestelde wetswijziging van de Wet educatie en beroepsonderwijs BES, die het mogelijk zou maken om mbo-opleidingen op Bonaire in het Papiaments aan te bieden.

Artikel Samenvatting

Politiek betoog: Nedersaksisch en Limburgs onder deel III, de hoogste tijd

Henk Bloemhoff (2024)

Een kritische benadering van de Nederlandse weigering Limburgs en Nedersaksisch onder de werking te brengen van deel III, en een oproep om dat laatste zo gauw mogelijk wel te doen. 

Artikel

Wat is de invloed van dialect op schoolprestaties?

Elma Blom, Leonie Cornips, Jos Feron en Trudie Schils (2020)

Het spreken van een dialect op school wordt vaak vermeden, omdat het negatieve gevolgen zou hebben voor de Nederlandse taalontwikkeling. Uit recent onderzoek blijkt dat deze vorm van meertaligheid
toch ook een positieve invloed kan hebben.

Artikel Samenvatting

De uitvinding van Limburg: de territorialisering van geschiedenis, taal en identiteit

Leonie Cornips en Ad Knotter (2016)

Dit artikel gaat over de historische en taalkundige constructie van de Limburgse identiteit, cultuur en taal. Het artikel beschrijft hoe de provincie Limburg pas sinds 1839 als territoriale eenheid bestaat, en daarvoor een sterk gefragmenteerd grensgebied was zonder een duidelijke gemeenschappelijke identiteit. Ondanks deze late territoriale vorming, is er een sterk regionaal besef van eigenheid ontstaan, dat gekoppeld is aan zowel de cultuur als de taal.

Artikel Samenvatting

Taaldiversiteit in Nederland

Leonie Cornips en Hans Smeets (2022)

Dit artikel schetst een regionaal en sociaal-demografisch overzicht van talen
en dialecten die het vaakst binnen en buiten huis en op sociale media worden gebruikt in Nederland.

Artikel Samenvatting

Betoog: Mythes over het Limburgs

Leonie Cornips en Esther van Loo (2024)

Dit betoog behandeld een aantal veel voorkomende en hardnekkige mythes over de Limburgse taal.

Artikel

The system of protection of regional or minority languages within the Council of Europe

Gerard-René de Groot (2024)

Een beschrijving van hoe de wet omgaat met de bescherming van regionale talen en talen van minderheden.

Artikel Samenvatting 

Lesgeven in het Noorse ’Dialectparadijs’

Stian Hårstad (2019)

In dit artikel wordt uitgelegd dat in Noorwegen wettelijk is vastgelegd dat het onderwijs de lokale dialecten van de leerlingen respecteert. Deze benadering is bedoeld om de diversiteit aan dialecten te behouden.

Artikel (Nederlands) Artikel (Engels) Samenvatting

Taalerkenning en spraakverwarring?

Roeland van Hout (2024)

Het artikel 'Ideologische en politieke invalshoeken rondom dialecten, streektalen en regionale talen' gaat over de ideologische en politieke invalshoeken rondom de erkenning van dialecten, streektalen, en regionale talen in Nederland.

Artikel Samenvatting

Visie- en realiseringsdocument Limburgse taal 

Limbörgse Academie (2024)

Dit document biedt een uitgebreide analyse van de mogelijke maatregelen voor het behoud en de promotie van het Limburgs, met nadruk op de rolverdeling tussen de provinciale, gemeentelijke en nationale overheden.

Artikel Samenvatting

Papiaments, een historisch in het Europees deel van Nederland gesproken taal

Bastiaan van der Velden (2019)

Dit artikel behandelt de historische aanwezigheid en het gebruik van het Papiaments in Nederland.

Artikel Samenvatting

Papiamentu, a minority language on the threshold of recognition

Bastiaan van der Velden (2024)

Dit document bekijkt de juridische en politieke strijd die gevoerd is om de erkenning van Papiamentu als regionale taal op Bonaire binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Het beschrijft de geschiedenis van de taal, de pogingen om Papiamentu te beschermen met behulp van de Europese Charter voor Regionale of Minderheidstalen (ECRML), en de huidige status van de taal. Het benadrukt de complexiteit van de situatie, de rol van verschillende organisaties die zich inzetten voor de taal, en de uitdagingen die gepaard gaan met het harmoniseren van de taalrechten van Bonaire met de rest van het Koninkrijk.

Artikel Samenvatting

Limburg en Kazachstan - een vergelijking

Esther van Loo (2019)

Dit artikel biedt een vergelijking tussen het Limburgs en het Kazachs, met als kernpunt de bescherming en het voortbestaan van bedreigde talen. 

Artikel Samenvatting